Zmiany prawne od 2019 roku

Mniejszy CIT dla małych podatników

Zmiana dotyczy firm, których roczne przychody nie przekraczają równowartości 1,2 mln euro oraz podmiotów rozpoczynających działalność. Obecnie stawka CIT wynosi 15%. Od stycznia 2019 r. będzie ona obniżona do 9%. Choć redukcja podatku jest wyraźna i jest korzystana dla podatników, eksperci zwracają uwagę na fakt, iż niższą stawkę zapłaci stosunkowo niewiele podmiotów gospodarczych. Dla firm o wyższych obrotach CIT pozostanie na poziomie 19%.

Nowa ulga innowacyjna dla firm płacących CIT

Dla firm rozliczających się z podatku CIT od przyszłego roku pojawi się nowa kategoria ulgi nazywanej IP Box (lub Innovation Box). Będzie można z niej skorzystać, gdy firma opracuje nowoczesną technologię, rozwiązanie lub know-how, dzięki czemu będzie generować przychody. Taki kwalifikowany przychód z tytułu komercjalizacji własności intelektualnej (IP) wytworzonej przez firmę ma być opodatkowany preferencyjną składką CIT na poziomie 5%. Projekt precyzuje kategorie przychodów objętych preferencyjnym CIT. Są to patenty, prawa ochrony na: wynalazki, wzory użytkowe i przemysłowe, topografie układów scalonych, prawa z rejestracji produktów leczniczych, środków ochrony roślin, dopuszczonych do obrotu produktów weterynaryjnych, nowych odmian roślin i ras zwierząt oraz praw do wytworzonego oprogramowania. 5% CIT można będzie zastosować tylko do tych praw IP, które podatnik wytworzył w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej w okresie obowiązywania ochrony prawnej tych praw. Należy zwrócić uwagę, że firmy zainteresowane stosowaniem ulgi IP Box będą musiały wdrożyć ewidencję przychodów uprawnionych do zastosowania preferencyjnej stawki CIT. IP Box nie należy mylić z obecną ulgą na badania i rozwój, która po 2018 r. będzie dalej funkcjonować bez zmian.

Unikanie opodatkowania pod większym nadzorem

Od 2019 r. zaostrzą się przepisy dotyczące unikania opodatkowania. Rząd m.in. wdroży nowe sankcje i wprowadzi obowiązek raportowania do KAS schematów podatkowych.

Raportowanie schematów podatkowych przez promotorów lub firmy

Ma to być kolejne narzędzie mające na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Obowiązek obejmie przede wszystkim promotorów, czyli doradców, adwokatów, radców prawnych i ekspertów, a także wybranych pracowników banków. Pierwszy raport należy złożyć do końca marca 2019 r., zawierając w nim schematy udostępnione lub wdrażane w okresie między 25 czerwca i 31 grudnia 2018 r. Kolejne raporty mają dotyczyć schematów przekazanych klientom po 1 stycznia 2019 r. Promotorzy będą zobowiązani raportować w terminie do 30 dni od daty przekazania klientowi schematu (również od daty rozpoczęcia wdrażania lub przygotowania do wdrożenia), wraz z danymi klienta, o ile ten wyrazi na to zgodę. W przypadku braku zgody, promotor przekaże schemat zanonimizowany. Niemniej, promotor zobowiązany będzie poinformować swojego klienta o fakcie przekazania schematu, a w przypadku wysłania schematu zanonimizowanego musi przekazać informację klientowi, by ten w swoim imieniu przekazał szefowi KAS swoje dane. Tak czy inaczej, KAS będzie miała wgląd w wykorzystywane przez przedsiębiorstwa schematy podatkowe. Wśród wszystkich proponowanych zmian w przepisach ta właśnie uznawana jest za najbardziej kontrowersyjną, bowiem w istotny sposób dotyka kwestii tajemnicy zawodowej będącej istotą zawodu radców podatkowych i środowiska prawniczego.

Nowe sankcje za unikanie opodatkowania

W przypadku wykrycia unikania opodatkowania fiskus pozbawi przedsiębiorcę korzyści i dodatkowo nałoży sankcję w wysokości proporcjonalnej do wyliczonej korzyści podatkowej – na poziomie 40% (w wyjątkowych sytuacjach może to być 10%, w innych z kolei organ będzie mógł podwoić karę).

Opodatkowanie niezrealizowanych zysków kapitałowych (tzw. exit tax)

To absolutna nowość, gdyż w obecnym stanie prawnym przeniesienie aktywów firmy lub rezydencji poza granicę Polski nie wiąże się z obowiązkiem zapłaty daniny. Zmiana w przepisach dotyczy zarówno spółek rozliczających się z CIT, jak i osób fizycznych płacących PIT – w obu przypadkach stawka podatku od niezrealizowanych zysków kapitałowych wyniesie 19%, jednak dla osób rozliczających się w formie karty podatkowej i ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych przyjęto stawkę 3%. Co ważne, w przypadku osób fizycznych exit tax nie będzie dotyczył składników majątku niezwiązanych z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, z wyjątkiem składników, których wartość przekracza 2 mln złotych. Exit tax będzie można opłacić w ratach w okresie do 5 lat.

Regulacja podatków w obrocie kryptowalutami

W stosunku do obecnego stanu prawnego ustawodawca chce uprościć przepisy w zakresie opodatkowania obrotu kryptowalutami. W przypadku podatników rozliczających się z PIT przychody z obrotu będą stanowić kapitały pieniężne, natomiast w CIT będą to przychody z zysków kapitałowych. Stawki opodatkowania nie ulegną zmianie, zarówno w PIT jak i CIT. Co ważne, w przypadku wykazania przez podatnika straty w obrocie kryptowalutami, nie będzie możliwości odliczenia ich od dochodu z działalności gospodarczej ani od dochodu ze zbycia akcji. Istotną zmianą jest brak opodatkowania operacji wymiany jednego rodzaju kryptowaluty na inny. Od 2019 r. przepisy będą jasno określać, jakie operacje w sferze zakupu, zbycia kryptowalut, jak również dokonywanych z ich pomocą transakcji stanowią przychód a jakie koszt podatnika.

Podatek u źródła – nowe obowiązki dla większych podatników

Zmiany dotyczą podatku od wypłacanych z Polski za granicę tzw. dochodów pasywnych, czyli należności z tytułu licencji, odsetek, dywidend itp., i mają dotyczyć dużych podatników. Od 2019 r. podatnicy będą co prawda kierować się dotychczas obowiązującymi zasadami w zakresie preferencyjnego opodatkowania lub zwolnienia (czyli na mocy odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania), natomiast w przypadku gdy w ciągu roku wypłacane kwoty na rzecz jednego kontrahenta przekroczą 2 mln złotych, konieczne będzie złożenie w organie skarbowym oświadczeń stwierdzających, że płatnik posiada dokumenty potwierdzające możliwość zastosowania preferencyjnej stawki podatku lub zwolnienia oraz że dokonał weryfikacji kontrahenta pod kątem ewentualnego wykluczenia możliwości zastosowania preferencyjnej stawki podatku. Niedopełnienie powyższego obowiązku skutkować będzie koniecznością odprowadzenia podatku wg obowiązujących w Polsce stawek CIT lub PIT.

Możliwość zaliczenia w koszty hipotetycznych odsetek od finansowania działalności ze środków własnych lub z zysku

Nowe przepisy przewidują możliwość wyliczenia hipotetycznych odsetek od dopłat ze środków własnych przekazanych przez wspólników na działalność, jak również zysku przekazanego na kapitał rezerwowy lub zapasowy. Mnożnikiem do kalkulacji poziomu hipotetycznych odsetek będzie poziom stopy referencyjnej NBP powiększony o 1%. Spółki będą mogły uwzględnić w kosztach tak wyliczone odsetki do kwoty 250 tys. zł w okresie maksimum 3 lat. Warunkiem zawarcia w kosztach hipotetycznych odsetek jest zamrożenie dopłat – nie wolno ich zwrócić wspólnikom bądź dokonać z tych środków innych wypłat na ich rzecz.

Zamiana długu na kapitał

Podatnicy będą mogli już bez wątpliwości wykazać w kosztach uzyskania przychodów zarówno wartość zadłużenia, jak i pożyczek. Warunkiem koniecznym do zaliczenia w koszty pożyczek jest udokumentowanie, że do przekazania pożyczki faktycznie doszło.